Wizja i misja firmy

Ustalanie wizji organizacji, misja organizacji przykłady

Wizja i misja firmy

A co, jeśli firma nie ma wizji, misji? Nigdy nie formułowała celów?

To moment, by stworzyć je od początku lub po prostu spisać te, które właściciele firmy i tak „noszą w głowie”. Z reguły bowiem każdy, kto zakłada firmę ma jakieś ambicje, widzi świetlaną przyszłość dla swojego biznesu: właściciel budki osiedlowej z warzywami być może będzie chciał przenieść swój biznes do lepszego, większego lokalu, by w zimie nie marznąć? Albo będzie marzył, by przyjeżdżały do niego matki z dziećmi z całej okolicy, bo on jako jedyny ma niepryskane warzywa i owoce? Wizje firmy mogą być różne – jedne sięgają gwiazd, a inne tylko drugiej dzielnicy. Niemniej, każda z nich z reguły oznacza rozwinięcie swej działalności, pokazuje tez na czym najbardziej właścicielom zależy.

Przykład: właściciel małego studia wizualizacji 3D zapytany o ustalenie wizji organizacji, odpowiedział, że jej nie ma. Działa „z dnia na dzień i biznes się kręci”. Ale, gdy zadano mu pytanie o jego marzenia czy ambicje w stosunku do firmy bardzo klarownie nakreślił jej obraz w przyszłości, mówiąc między innymi o tym, że chciałby być rozpoznawalnym przez Liebeskinda, że chciałby robić wizualizacje najbardziej skomplikowanych architektonicznie obiektów w Abu Dhabi…

Jak widać, tak ustalanie wizji organizacji pozwala już nakreślić cele o charakterze długoterminowym (np. doskonalić kompetencje wizualizacyjne skomplikowanych brył, zdobyć X% udział na rynkach zagranicznych studiów architektonicznych, nawiązywać międzynarodowe relacje itp.). Wprawdzie nie mają one jeszcze idealnego kształtu celów strategicznych, niemniej przekładają wizję na wiązkę bardziej ukierunkowanych działań.

Podsumowując, wizja jest obrazem przyszłości, jaki przedsiębiorca chce kreować.
Z reguły jego firma stanowi centralny element tego obrazu.
Aby ta wizja była realizowana dobrze, by była ona podzielana przez innych uczestników firmy. Warto bowiem, by wszyscy pracownicy widzieli ten sam punkt, do którego dążą.

O ile ustalanie wizji organizacji ma z reguły każdy przedsiębiorca (choć z reguły nie jest ona spisana), to misją może się pochwalić już tylko część firm. Niektórzy praktycy twierdzą, że to zupełnie zbędny element, bo i tak nikt nie zna misji swojej firmy, a klientów ona nie interesuje. Tę sporną kwestię pozostawimy otwartą, gdyż każda ze stron – tak adwersarze jak i zwolennicy misji – ma tu dobre argumenty.

• Wyznaczała kierunek i dotyczyła przyszłości
• Wyrażała marzenia i wyzwania, które stają się udziałem pracowników firmy
• Była możliwa do zrealizowania

Przygotowując misję organizacji warto także zadać sobie kilka (pomocniczych) pytań, które pozwolą nam w bardziej pełny sposób ją stworzyć:

• Jakiego rodzaju działalność prowadzimy?
• Jakie potrzeby zaspokajamy?
• Czyje potrzeby zaspokajamy?
• W jaki sposób zaspokajamy potrzeby klientów?
• Co chcemy robić w przyszłości?
• Czego będą potrzebowali klienci w przyszłości?
• Jakie są oczekiwania wobec naszego przedsiębiorstwa?
• Kim będą w przyszłości nasi konkurenci, dostawcy, partnerzy?
• Jak potencjalne zmiany technologiczne mogą wpłynąć na strukturę naszego przemysłu?
• Jakie są możliwe scenariusze zdarzeń w naszym otoczeniu?
  
  

Wielu teoretyków zarządzania już w pierwszym kroku formułowania strategii stara się wyznaczać cele strategiczne. Jak pokazuje jednak praktyka, firmy są na tyle skomplikowanymi organizacjami, a otoczenia stwarza im tak szerokie możliwości rozwoju, że nim menedżerowie zaczną konstruować swoje cele najpierw zastanawiają się, jakie mają w ogóle opcje rozwoju i starają się wybrać ostatecznie jedną z nich. Dopiero dla tak przygotowanej opcji formułowane są cele strategiczne.

Formułowanie celów

Dobrze sformułowane cele biznesowe powinny przede wszystkim spełniać tzw. regułę SMART, a zatem być:

• Specyficzne, konkretne (bardzo często w praktyce zdarza się , że cele strategiczne są tak sformułowane, ze przypominają worek, do którego można wszystko wrzucid, a i tak się zmieści)
• Mierzalne – niezależnie od tego, czy są to cele rynkowe, finansowe, czy np. z zakresu zarządzania ludźmi, powinny one być możliwe do zmierzenia; jak bowiem sprawdzić w kolejnych okresach monitorowania strategii, czy cel ten jest osiągany czy nie?
• Akceptowalne – zwłaszcza przez osoby, które będą m usiały je realizować (stąd np. dobra praktyka ustalania celów rozwojowych dla pracownika wspólnie z nim)
• Realne – prawdopodobnie każda firma chciałaby być numerem jeden na rynku, ale czy dla każdej firmy taki cel jest możliwy do osiągnięcia w określonym horyzoncie czasowym? Czy np. wspomniana budka z warzywami ma szanse stad się największą (= o największej wartości sprzedaży warzyw) w kraju siecią marketów warzywnych w ciągu 5 lat? Z drugiej strony nie można zapominać, ze cele mają nam pomóc rozwinąć się, a zatem powinny być też w miarę ambitne.
• Terminowe – każdy z celów powinien mieć wskazany termin realizacji, po którym osoby za niego odpowiedzialne powinny zaraportować stopień realizacji celu.
• Do powyższych cech celów warto także dodać odpowiedzialność – gdy któryś z celów pozostanie bez osoby odpowiedzialnej za jego realizację, najprawdopodobniej nie zostanie zrealizowany.

Jak w praktyce może być zatem sformułowany cel?

„Osiągać atrakcyjne, dwucyfrowe wzrosty średnich rocznych przychodów oraz solidne wskaźniki rentowności, zapewniające inwestorom coroczną poprawę marż, doprowadzając do podwojenia przychodów i osiągnięcia marży EBITDA na poziomie 35% do roku 2008”.
Przygotowując cele warto być świadomym problemów, z jakimi można się zetknąć w procesie strategicznym. W niektórych firmach dostrzega się np. silną niechęć do ustalania celów.

Wynika to często z:

• niechęci do rezygnowania z wybranych już celów
• lęku przed niepowodzeniem
• braku znajomości organizacji
• braku znajomości otoczenia
• braku pewności siebie, wiary we własne możliwości .

Już na etapie projektowania celów należy także pamiętać, by:

• Były one właściwie sformułowane i właściwie przypisane do osoby za nie odpowiedzialnej
• Został dobrze zaprojektowany system motywowania do osiągania założonych celów
• Pamiętać, że realizacja celów powinna byd nieustannie monitorowana, gdyż zmienne i złożone otoczenie, w jakim działa firma może niespodziewanie uniemożliwć realizację
• Zaplanować odpowiednie działania, które złagodzą opór pracowników wobec zmian, jakie niosą ze sobą nowe cele
• Odpowiednio zaplanować zasoby do realizacji celów.