Na czym polega przywództwo?
Umiejętności przywódcze są niezwykle cenione na wszystkich stanowiskach menedżerskich i kierowniczych. Składają się na nie zarówno kompetencje miękkie (zdolności komunikacyjne, negocjacyjne, empatia), jak i twarde umiejętności z zakresu zarządzania. Istnieje jednak wiele klasyfikacji metod i stylów kierowania ludźmi, które warto poznać – i z czasem wcielać w życie.
Dojrzałość podwładnych a przywództwo
Jedna z koncepcji przywództwa (stworzona przez P. Herseya i K. Blancharda) pokazuje, że rodzaj przywództwa powinien być uzależniony od dojrzałości pracowników. Dojrzałość oznacza tutaj przede wszystkim umiejętności i wiedzę pracowników, jak i również ich chęć do ponoszenia odpowiedzialności. Przywództwo w grupie osób o niewielkim doświadczeniu powinno być więc autorytarne. Z czasem, gdy pracownicy nabierają pewności siebie, przywództwa staje się też integratorem, dzieli swoją władzę i deleguje coraz ważniejsze obowiązki.
Źródła przywództwa
Menedżer zyskuje swoją władzę zwykle poprzez konkurs, awans lub oddzielną rekrutację zewnętrzną. Jest to autorytet formalny, który ma swoje źródło w samej zajmowanej pozycji. Nie oznacza to jednak, że taka osoba jest w stanie w odpowiedni sposób kierować ludźmi. Zdobywając szacunek pracowników zyskuje autorytet osobisty – jest nie tylko osobą, która została wyznaczona do kierowania ludźmi, ale również liderem i przywódcą. Ten rodzaj autorytetu jest zdecydowanie bardziej efektywny – zaufanie, którym darzy menedżera zespół pracowniczy pozwala na zachowanie odpowiedniej efektywności w pracy.
Nagrody i kary jako źródło władzy
Innym podziałem, o którym możemy mówić w kontekście przywództwa jest władza wymuszania i nagradzania. Przywódca, który wymusza posłuszeństwo pracowników poprzez stosowanie kar (głównie finansowych, jednak spotykane są również inne rodzaje kar, które całkowicie przeczą etykiecie menedżerskiej) często nie jest wystarczająco efektywny. Wynika to z faktu, że jego władza wynika ze strachu pracowników, nie zaś z ich chęci współdziałania w imieniu dobra przedsiębiorstwa. Coraz częściej stosuje się więc rodzaj przywództwa, który polega na motywowaniu i nagradzaniu za wyjątkowe dokonania (np. premie za osiągnięcia sprzedażowe, premie za dyspozycyjność, dodatkowe dodatki za pracę w nadgodzinach, które nie wynikają z Kodeksu Pracy). To wszystko pokazuje, jak ważne jest budowanie autorytetu przez menedżera: zespoły, w których panuje dobra atmosfera i których członkowie ufają sobie nawzajem, uzyskują zdecydowanie lepsze wyniki w pracy.
Umiejętności przywódcze – jak je poprawić?
Nie każdy z nas będzie idealnym, cieszącym się uznaniem, charyzmatycznym menedżerem. Większość takich osób posiada pewne specyficzne cechy charakteru, które umożliwiają im motywowanie pracowników, zrzeszanie ich i mobilizowanie do wspólnej pracy. Umiejętności przywódcze możemy jednak w dużym stopniu podnieść dzięki odpowiednim szkoleniom. Szkolenia menedżerskie z zakresu przywództwa w organizacji przede wszystkim umożliwiają nam zauważenie tego, że nasi pracownicy są różni: mają odmienne cechy, różne umiejętności i czują się lepiej pełniąc odmienne role w zespole. Dzięki poznaniu psychologii ludzkiej oraz dopasowaniu do nich odpowiedniego stylu kierowania, możemy liczyć na najlepsze wyniki całego zespołu. Czekają na nas zarówno szkolenia otwarte, jak i kursy dedykowane osobom na konkretnych pozycjach zawodowych.
Wybór odpowiedniej
koncepcji przywództwa to prawdopodobnie najważniejszy etap pracy każdego menedżera. Spersonalizowanie zachowań do poszczególnych przypadków, umiejętność dostosowania się do sytuacji i empatia to cechy kierownika, bez których trudno będzie mu sprawować odpowiednią władzę. Coraz częściej jednak doceniamy rolę, jaką odgrywają style przywódcze: dzięki temu większość przedsiębiorstw odchodzi od autorytarnych metod zarządzania ludźmi, bardziej skłaniając się ku bardziej przyjaznym i rozwijającym stylom delegującym i integrującym. Kluczem jest jednak poznanie naszych pracowników - pozwoli nam to dopasować
koncepcję przywództwa, która przyniesie najbardziej efektywne skutki.