Rodzaje zmian. Czym jest zmiana?
Zmiana to jedyna rzecz , która dokonuje się ciągle. Mamy z nią do czynienia zarówno w życiu prywatnym jak i życiu zawodowym. Zmiana powoduje, że musimy zachowywać się aktywnie i albo do niej się dostosować, albo ją zignorować. Obojętnie, który z tych sposobów reagowania na zmianę obierzemy , to i tak nie wykluczymy tego, że zmiana będzie nas dotyczyć.
Istnieje wiele definicji zmian. Wg Słownika języka Polskiego,
- „Zmiana nazywamy fakt, że ktoś staje się inny lub coś staje się inne niż dotychczas”
- „Zastąpienie czegoś czymś”
W odniesieniu do organizacji za zmianę uznajemy każdą istotna modyfikację jakiejś części organizacji.
Zmianę powinniśmy traktować jako coś nieuniknionego, nie powinniśmy się jej opierać, to powoduje, że nie powinniśmy być gotowi do zmiany naszego zachowania, kiedy zauważymy nowy, atrakcyjny dla nas kierunek zmian.
ZOBACZ NASZE SZKOLENIA:
Szkolenia online umożliwiają pełną interakcję zarówno z prowadzącym jak i z innym uczestnikami.
Realizujemy szkolenia online, webinary i projekty hybrydowe.
Sprawdź nasze kursy i szkolenia online:
W odniesieniu do przedsiębiorstwa,
zmiana jest koniecznością, ponieważ dzięki niej możemy uzyskać przewagę konkurencyjną. Ważne jest aby była dokonywana w sposób przemyślany i konsekwentny.
Zmiana służy do dostosowania się do otaczającego organizację otoczenia oraz buduje umiejętność odradzania się firmy.
Umiejętność szybkiej identyfikacji zmian w otoczeniu jest kluczowym czynnikiem budującym silną pozycję organizacji na rynku.
Typologia zmian
Myśląc lub mówić o zmianach zastanawiamy się nad ich charakterem.
Tutaj możemy dokonać kilku podziałów wg czynnika istotnego dla występowania zmiany.
Poniżej przedstawiam kilka typologii zmian wg ich autorów:
Podział wg M. Czerskiej: | Rodzaje zmian: |
Ze względu na źródło zmian | - zmiany dobrowolne
- zmiany narzucone
|
Ze względu na zakładany cel | - zmiany zachowawcze
- zmiany rozwojowe
|
Według kryterium zakresu | - zmiany całościowe
- zmiany fragmentaryczne
|
Z punktu widzenia zakresu zmian organizacyjnych | - zmiany innowacyjne (twórcze)
- zmiany adaptacyjne (odtwórcze)
|
Ze względu na korelację czasu zmiany organizacyjnej ze zmianami otoczenia | - zmiany reaktywne
- zmiany wyprzedzające
|
Ze względu na rzeczywiście uzyskany efekt zmiany | - zmiany pozytywne
- zmiany negatywne
- zmiany obojętne
|
Podział wg A. Zarębskiej: | Rodzaje zmian |
Kryterium relacji czasowej zmiany przedsiębiorstwa do zmiany w jego otoczeniu | - charakter planowy zmiany
- charakter dostosowawczy zmiany
|
Kryterium przyczyn zmiany | - zmiany dobrowolne
- zmiany przymusowe
|
Kryterium fazy ruchu organizacyjnego | - zmiany związane z identyfikacją organizacji z otoczeniem
- zmiany w sposobach koordynacji działań umożliwiające
- dostosowanie struktur do cyklu życia organizacji
- zmiany w sposobach kontroli zachowań i sytuacji
- zmiany we właściwościach odzwierciedlających układy
- władzy i interesy dominujących koalicji
|
Kryterium czasu trwania | - zmiany o charakterze ewolucyjnym
- zmiany o charakterze rewolucyjnym
|
Kryterium tempa i skali zmian | - zmiany o charakterze odcinkowym
- zmiany o charakterze kompleksowym
|
Kryterium rozmiaru zmiany | - zmiany o charakterze rozwojowym
- zmiany o charakterze przekształcenia
- zmiany o charakterze transformacji
|
Podział wg B. Grouarda i F. Mestona: | Rodzaje zmian: |
Kryterium głębokości zmiany | - zmiany modyfikowane powierzchniowo
- zmiany modyfikowane głęboko
|
Kryterium szybkości zmian | - czas przeprowadzenia zmiany powinien być jak najkrótszy z powodu konieczności mobilizacji w czasie całego
- procesu zmian zasobów przedsiębiorstwa na zadaniach nie-
- łączących się bezpośrednio z jego podstawowymi, bieżącymi celami.
- czas przeprowadzenia zmiany powinien być jak najkrótszy i wiąże się to ze zdolnością włączania pracowników
w proces zmian
|
Kryterium sposobu inicjowania zmian | - zmiany narzucone
- zmiany uzgodnione
|