Udzielanie autonomii – metoda błyskawicznej motywacji M. Pantalona

Udzielanie autonomii – metoda błyskawicznej motywacji M. Pantalona

Czym jest motywacja?

Motywacja to psychiczny mechanizm, który uruchamia i organizuje działania człowieka i kieruje je na zrealizowanie danego celu. Motywacja to gotowość do podjęcia konkretnego działania. Działanie to może być wywołane strachem, wynikającą z niego korzyścią albo wewnętrznym przekonaniem.

Motywację dzielimy na:

Zewnętrzną
Powodem działania są czynniki zewnętrzne – nagroda lub kara. Ten rodzaj motywacji zależy od słowa „muszę”, a nie „chcę”. Wynika z presji społecznej wywieranej na jednostkę, spełniania oczekiwań innych ludzi lub zwykłego konformizmu. Jej skuteczność jest krótkoterminowa.

Wewnętrzną
Motywacja wewnętrzna powoduje chęć realizacji konkretnych działań niezależnie od czynników zewnętrznych. Do działania dochodzi na skutek własnej determinacji, potrzeb i przekonań. A odpowiednie cechy osobowości i temperament mogą być dużym wzmocnieniem, aby te działania kontynuować.

Motywacja – codzienne wyzwanie dla menadżera

Motywacja podwładnych do wytężonej pracy to codzienne wyzwanie dla tysięcy menadżerów na całym świecie. Jak wydobyć z pracowników to, co najlepsze? Jak ich zdopingować do działania? Ci menadżerowie, którzy by to osiągnąć, stosują groźby i krzyki nie dość, że nie osiągają specjalnych wyników, to jeszcze dają fatalne świadectwo swoich zawodowych kompetencji.

Jednak ci, którzy są empatyczni i serdeczni, również często nie osiągają swoich celów. Jak więc dotrzeć do podwładnych? Trzeba rozbudzić w nich wewnętrzną motywację. Jak to zrobić podpowiada technika Michaela Pantalona – metoda motywacji błyskawicznej.

Metoda motywacji błyskawicznej

Motywacja błyskawiczna to szybka i skuteczna technika, która pomaga w rozbudzeniu wewnętrznej motywacji w celu wykonania jakiegoś działania. Metoda Pantalona polega na zadaniu sześciu, prostych z pozoru, pytań które pobudzą adresata do refleksji i zdania sobie sprawy, dlaczego warto jest podjąć się konkretnej pracy. Ponieważ, żeby ją zrealizować wystarczy zaledwie siedem minut, metodę opisuje za pomocą przymiotnika „błyskawiczna”.

Metoda motywacji błyskawicznej jest skuteczna w przypadku osób, które wiedzą, że chcą podjąć się konkretnego zadania, lecz boją się, ponieważ nie wierzą we własne siły lub mają inne, jeszcze nie zidentyfikowane, opory.

Metoda Pantalona sprawdza się w wielu sytuacjach: w pracy, w edukacji, czy w terapiach psychologicznych.

Autor i geneza metody

Autorem metody motywacji błyskawicznej jest dr Michael Pantalon, naukowiec z Uniwersytetu Yale, terapeuta i trener motywacji.

Oprócz publikacji wielu artykułów w najbardziej prestiżowych czasopismach na świecie, Pantalon współpracował z Uniwersytetem Harvarda, amerykańskimi agencjami rządowymi, ośrodkami medycznymi i sądowymi, gdzie z powodzeniem praktykował wymyśloną przez siebie technikę.

Metoda Pantalona powstała na potrzeby lekarzy pogotowia, którzy zapracowani i zawsze w biegu, chcieli skutecznie wpływać na zmianę zachowania pacjentów z chorobą alkoholową. Mieli jednak ledwie około siedmiu minut, aby przekonać, często nietrzeźwe osoby, do przyjęcia pomocy w walce z nałogiem.

Autonomia to podstawa

Zanim zacznie się motywować pracownika za pomocą sześciu pytań, warto zapytać go o zgodę i zadać pytanie numer zero: Czy zgodzisz się, że zadam Ci kilka pytań? To pytanie będzie etyczne - metoda motywacji błyskawicznej nie opiera się na manipulacji, dlatego trzeba, aby motywowana osoba wyraziła na nią zgodę. Po drugie, będzie pierwszym krokiem do autonomii indagowanej osoby.

Według Pantalona metoda motywacji błyskawicznej powinna opierać się na zasadzie, że motywowana jednostka jest niezależna, działa samodzielnie i wykazuje pełną autonomię. Ludzie robią tylko to, czego sami chcą. Menadżer działając według metody Pantalona powinien o tym bezwzględnie pamiętać i wzmacniać w pracownikach niezależność.

To oni sami muszą odnaleźć wewnętrzną motywację do podejmowania zawodowych wyzwań. Metoda Pantalona ma im tylko w tym pomóc. Jeżeli będą pod presją przełożonego mogą zamknąć się w sobie i odmówić współpracy.

Dlatego ważne jest, żeby menadżer używał, podczas stosowania metody motywacji błyskawicznej, takich sformułowań jak:

• To wyłącznie Twoja decyzja,
• jesteś wolnym człowiekiem i możesz robić, co tylko chcesz,
• nikt nie może Cię zmusić do zrobienia czegokolwiek.
  
  

Sześć pytań metody Pantalona

Metoda motywacji błyskawicznej opiera się na zadaniu sześciu pytań osobie, którą chce się zmotywować do działania.

Dlaczego mógłbyś to zrobić?
Menadżer powinien wiedzieć dokładnie, czego chce od podwładnego. Jakie zadanie chce mu zlecić. Następnie powinien go zapytać, dlaczego, na razie czysto hipotetycznie mógłby się go podjąć. To pytanie powinno skierować refleksje pracownika na osobiste korzyści, jakie by uzyskał z wykonania zadania. To może być rozwój, poszerzenie zawodowych kompetencji albo gratyfikacja finansowa. Tu istotne jest uzmysłowienie podwładnemu, że realizacja projektu przyniesie mu, w takiej lub innej formie, nagrodę.

W jakim stopniu jesteś gotowy do działania? ( oceń w skali od 1 do 10, gdzie 1 oznacza „całkowicie niegotowy”, a 10 „całkowicie gotowy”)
Większość odpowiadających na to pytanie podaje liczbę większą niż „1”. Dla wielu „1” brzmi nierozsądnie i pokazuje ich całkowite zamknięcie się na proponowane działanie. Trick tego pytania polega na tym, że kiedy ktoś mówi liczbę wyższą niż „1” to sam uzmysławia sobie, że jest w jakimś, choćby minimalnym, stopniu otwarty na proponowany przez pytającego pomysł czy rozwiązanie.

Dlaczego nie wybrałeś mniejszej liczby?
Na pierwszy rzut oka wydaje się, że sensowniejsze jest zapytanie, dlaczego ktoś nie wybrał większej liczby. Jednak zapytanie „dlaczego nie mniej” jest dużo bardziej skuteczne. To pytanie pozwala skonfrontować odpytywanego z faktem, że ma przynajmniej odrobinę chęci do zajęcia się omawianą kwestią. Tak zadane pytanie zmusza go, ponownie, do przemyślenia swojej prawdziwej motywacji do działania.

Jeżeli ktoś na pytanie nr. 2 odpowiedział „1”, pytanie nr. 3 musi być inne. Michael Pantalon proponuje w takim wypadku sformułowanie: „Co byłoby potrzebne, aby „1” zamieniło się w „2”?

Wyobraź sobie, że już wykonałeś to zadanie - jakie byłyby jego pozytywne skutki?
Kiedy rozważa się podjęcie jakichś działań, człowiek zazwyczaj koncentruje się na trudnościach, które stoją na drodze do ich realizacji. To pytania umożliwia mentalny przeskok w czasie, kiedy wyzwania są już dawno pokonane, a całe działanie zakończyło się sukcesem.

Wyobrażenie sobie działania, które zakończyło się powodzeniem, urealnia sam cel działań i odsuwa trudności na bok, czyni je mniej groźnymi. To sprawia że ludzie są większymi optymistami, co do możliwości wykonania zadania. Wizualizują sobie przyszły sukces, wynikające z niego korzyści i chętniej zabierają się do pracy.

Dlaczego te skutki są dla Ciebie ważne?
To pytanie skłania rozmówcę do poważnej refleksji nad pozytywnymi rezultatami dyskutowanych działań. Nie chcąc, żeby rozmówca zbył pytanie jakąś nieistotną odpowiedzią, warto pytanie powtórzyć kilka razy stosując metodę 5 Why. Zadawane kilka razy pytanie zaczynające się od „dlaczego” pozwoli poznać prawdziwe przyczyny, dla których to działanie warte jest realizacji.

Jaki jest pierwszy krok realizacji zadania, jeśli taki istnieje?
Dzięki temu pytaniu rozmówca musi określić konkretny, pierwszy krok na drodze do realizacji zakładanych celów. Wypowiedzenie go głośno może pozwolić przeskoczyć mentalną lukę, jaka pojawia się często między motywacją a działaniem.

Zwrot „jeśli taki istnieje” tylko pozornie osłabia stanowczość pytania. Jest on jednak użyty celowo i ma wzmocnić poczucie osobistej autonomii indagowanej osoby. A autonomia jednostki, jak było już napisane wyżej, to podstawa metody błyskawicznej motywacji Pantalona.

Podsumowanie

Choć stworzona na potrzeby terapeutyczne, metoda motywacji błyskawicznej znakomicie sprawdza się również w pracy menadżera. Nie wymaga specjalistycznej wiedzy, jest prosta w zastosowaniu i może przynieść natychmiastowy efekt.