Istota przywództwa w pracy zespołowej

 
Istota przywództwa w pracy zespołowej

Przywództwo określane jest jako umiejętność wpływania na postawę i zachowanie podwładnych, w celu realizowania konkretnych celów. Dobry przywódca jest osobą charyzmatyczną, cieszącą się autorytetem, dzięki któremu umiejętnie kieruje innymi ludźmi. Nie każdy kierownik jest jednak liderem, który potrafi wykorzystać swoje umiejętności do usprawnienia pracy zespołowej.

Cechy dobrego lidera

Każdy efektywny przywódca musi posiadać szereg cech i umiejętności, które pozwalają mu na zarządzanie zespołem pracowników. Według Roberta Kazta umiejętności te można podzielić na trzy główne grupy:

• umiejętności techniczne, stanowiące źródło wiedzy oraz zdolność do posługiwania się nią - dotyczą menedżerów na niższych szczeblach, którzy zarządzają przede wszystkim pracownikami wykonawczymi,
• umiejętności społeczne, czyli ogólne kompetencje miękkie, dzięki którym lider ma możliwość wpływać na zachowania innych ludzi oraz skutecznie się z nimi komunikować,
• umiejętności koncepcyjne, które są ogółem koordynacyjnych i intelektualnych możliwości menedżera - pozwalają one na ustalanie strategii działań długo i krótkofalowych.

Dobry lider to osoba, która nie boi się wyzwań, jest pewna siebie i zdecydowana, potrafi szybko podejmować właściwe decyzje. Swoim zachowaniem daje przykład pracownikom, stanowi wzór do naśladowania, często przyjmuje na siebie rolę autorytetu ze względu na posiadaną wiedzę i charyzmę. Dobry lider wzbudza zaufanie oraz jest nastawiony na pomoc swoim pracownikom. Jego rozwinięte kompetencje miękkie pozwalają na skuteczną komunikację z innymi oraz zarządzanie zespołem pracowników.

Ewolucyjna teoria przywództwa

Jedną z najbardziej popularnych teorii przywództwa jest stworzona przez P. Herseya i K. Blancharda koncepcja ewolucji przywództwa. Jest to model, według którego styl kierowania ludźmi zależy od ich dojrzałości. Na dojrzałość pracowników wpływa m. in. ich staż, doświadczenie i umiejętności. Dużą rolę odgrywa także kultura organizacyjna, od której zależy charakter sprawowanej władzy.

Psychologia przywództwa w oparciu o ewolucję pracowników wyróżnia cztery główne style kierowania ludźmi.

1. Styl autorytarny. Stosuje się go w odniesieniu do pracowników o niskim stopniu dojrzałości - tych, którzy dopiero rozpoczynają swoją pracę w przedsiębiorstwie i nie są skłonni do ponoszenia odpowiedzialności. Lider wydaje przejrzyste dyrektywy i rozkazy, które mają na celu naukę przepisów i procedur obowiązujących w przedsiębiorstwie oraz samego wykonywania obowiązków.
2. Styl integrujący. Stosowany w przypadku pracowników, którzy znają już procedury oraz charakterystykę obowiązków pracowniczych, jednak wciąż nie są gotowi na ponoszenie większej odpowiedzialności za swoją pracę. Lider nie musi już kontrolować każdego elementu pracy podwładnych, stara się jednak usprawniać wszystkie procesy zachodzące w zespole pracowniczym.
3. Styl partycypacyjny. Styl kierowania ludźmi, który charakteryzuje pracowników o wzrostowym stopniu dojrzałości. Coraz chętniej podejmują oni wykonywanie dodatkowych obowiązków, chcą się doszkalać i ponosić coraz większą odpowiedzialność. Lider rozszerza ich obowiązki w zależności od osobistych cech, umiejętności i możliwości.
4. Styl delegujący. Charakterystyczny dla pracowników o wysokiej dojrzałości, gdzie rola lidera sprowadza się do delegowania obowiązków i sporadycznych kontrolach. Pracownicy ponoszą odpowiedzialność za swoją pracę, równocześnie mają duży wpływ na całe przedsiębiorstwo. Stosowany jest często wśród osób wysoko wykwalifikowanych lub w zespołach, gdzie każda osoba zajmuje się wykonywaniem odrębnych obowiązków.

Przywódca powinien posiadać szereg cech osobowościowych, które są podstawą do nawiązywania stosunków interpersonalnych. Jednak wielu elementów pracy lidera można szkolić i poprawiać. Z pomocą przychodzą zarówno kursy menedżerskie, jak i kompleksowe szkolenia z zakresu rodzajów sprawowania władzy. Dobry lider z pewnością wciąż musi poprawiać swoje umiejętności, tym samym dając przykład swoim podwładnym.