Ustanawianie służebności przesyłu

Tymczasem w prawie polskim istnieje przecież instytucja, która stanowi formę pośrednią pomiędzy własnością, a jej brakiem. Mowa tu o użytkowaniu wieczystym. Zetknięcie tych dwóch, szczególnych postaci instytucji prawnych rodziło przez długi czas wiele niejasności, które ostatecznie zostały rozwiązane dopiero przez orzeczenie Sądu Najwyższego.

Uznając, że prawo służebności przesyłu jest wyjątkową formą służebności czynnej, która jest przynależna przedsiębiorcy przesyłowemu wobec możliwości korzystania z nieruchomości, na której przeprowadzona jest linia urządzeń przesyłowych. Jest to podyktowane koniecznością prawidłowego funkcjonowania tychże urządzeń. Jak jednak wygląda to prawo, kiedy mowa jest o własności gruntu, a o jego użytkowaniu wieczystym?

Zgodnie zatem z uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 16 maja 2017 roku została rozwiązana budzące wątpliwości prawne kwestia ustanowienia służebności przesyłu na gruntach, które zostały oddane w wieczyste użytkowanie. Przyjmując zatem treść artykułu 233 kodeksu cywilnego użytkownik wieczysty ma prawo do rozporządzania przysługującym prawem, w tym także do obciążania go służebnością. W związku z tym, swoje zastosowanie znajduje przepis znajdujący się w treści artykułu 3051 KC. Mówiąc wprost na gruncie objętym użytkowaniem wieczystym istnieje możliwość ustanowienia służebności przesyłu.

Istnieje jednak pewien haczyk. W przeciwieństwie do standardowej formy służebności przesyłu nie ma możliwości dochodzenie jej ustanowienia w pewnych okolicznościach. Otóż w przypadku, kiedy urządzenia zostały zainstalowane przez rokiem 1990, a więc w okresie obowiązywania zasady jednolitej własności państwowej, nie można dochodzić ustanowienia służebności przesyłu. Co za tym idzie, użytkownicy wieczyści mogą żądać ustanowienia służebności przesyłu wobec urządzeń, które zostały posadowione pod roku 1990.