Filozofia Kaizen
Kaizen to japońska technika osiągania długotrwałych sukcesów poprzez serię małych, stabilnych kroków. Proces ten, opierający się na nieustannym rozwoju, pierwszy raz został wykorzystany przed przystąpieniem Stanów Zjednoczonych do II wojny światowej, a jego celem była poprawa jakości produkcji w tamtejszych fabrykach. Kaizen ma swoje początki również w taoizmie, co widoczne jest w jednej z porad: „Zmierz się z trudnością, kiedy jest jeszcze łatwa; wykonaj ważne zadanie poprzez serię drobnych czynności”.
Robert Maurer jest Profesorem w Szkole Medycznej Uniwersytetu Kalifornijskiego w Los Angeles i dyrektorem The Science of Excellence, jego własnej firmy konsultingowej. Przedstawia on sześć głównych zasad filozofii Kaizen: zadawanie drobnych pytań w celu uniknięcia strachu i pobudzania kreatywności, myślenie o rzeczach drobnych w celu rozwijania różnych umiejętności i nawyków, podejmowanie drobnych działań, które gwarantują sukces, rozwiązywanie drobnych problemów, nawet jeśli przechodzisz kryzys i czujesz się wszystkim przytłoczony, wyznaczanie sobie lub innym małych nagród, aby osiągnąć jak najlepsze wyniki oraz zwracanie uwagi na drobne ale bardzo istotne momenty, ignorowane przez innych ludzi.
Autor tłumaczy i dostosowuje te zasady do realiów doradztwa klinicznego i jego pacjentów, którzy borykają się z takimi problemami, jak: chęć rzucenia palenia, lepszego odżywiania się, intensywnych ćwiczeń. Co ciekawe, lekcje z opisywanych realiów możemy zastosować w naszym życiu zawodowym.
Maurer uważa, że filozofia ta jest ulepszana przez tzw. „rzeźbę umysłu”, która wykracza poza nasze wyobrażenia i polega na trenowaniu naszego mózgu małymi krokami tak, aby rozwinąć nowy zestaw umiejętności. Autor stosuje Kaizen przy nadmiernych wydatkach, rozpoczęciu nowego programu ćwiczeń, radzeniu sobie ze stresem i utrzymywaniu czystości w swoim domu. W każdym przypadku, zadania są małe, ale nie istnieje ryzyko porażki czy rozczarowania.
We wstępie, Maurer skupia się na tym, dlaczego małe kroki są najlepszym sposobem na zmianę nawyków. Aby otrzymać odpowiedź na to pytanie, należy skupić się na budowie naszego mózgu. Składa się on z co najmniej trzech części: pnia mózgu, śródmózgowia, i mózgu właściwego. Pień jest automatycznym pilotem naszego ciała i odpowiada za funkcje, takie jak oddychanie i spanie. Śródmózgowie to nasz instynkt przetrwania, nasza walka o reakcje obronne. Trzecia część natomiast odpowiada za nasze zdolności twórcze.
Każdy z tych elementów ma inny czas reakcji. Najszybciej reaguje pień, następnie śródmózgowie i dopiero po tym, mózg właściwy zareaguje na bodźce zewnętrzne. Oznacza to, że nasza kreatywność rozwija się tylko wtedy, gdy te bodźce nie wywołują strachu w naszym śródmózgowiu. Poprzez wprowadzanie z czasem małych zmian, reakcja obronna, która blokuje kreatywność, może zostać pominięta.
W trakcie czytania książki, mamy okazję przypomnieć sobie praktyki Teresy z Lisieux, która zawsze służyła Bogu i bliźniemu właśnie poprzez małe akty dobroci i miłosierdzia. Maurer cytuje również Harriet Beecher Stowe: „Bycie naprawdę dobrym w małych rzeczach, bycie szlachetnym i odważnym w najdrobniejszych szczegółach codziennego życia, jest cnotą tak rzadką, że zasługuje na kanonizację.” Maksymalne korzystanie z każdego drobnego momentu jest również bardzo szlachetnym i duchowym sposobem życia.
