Ocena pracowników: 4 podstawowe metody

 

Ocena pracowników jest niezbędna w każdym przedsiębiorstwie. O ile w małych, lokalnych firmach zwykle występuje opisowa, często nieudokumentowana ocena, już w dużych przedsiębiorstwach należy skupić się na wybraniu odpowiedniej metody.

System oceny pracowników powinien być dostosowany do rodzaju i wielkości firmy, branży, w której funkcjonuje oraz podejścia kierownictwa do zarządzania. Przedstawiamy cztery najpopularniejsze metody oceny pracowników, które z pewnością przydadzą się każdemu przedsiębiorcy!

• Metoda opisowa. Ocena opisowa sprawdza się w niewielkich firmach. Jej główną zaletą jest szczegółowość, jednak jest to metoda, która nie umożliwia nam porównania wyników kilku pracowników - co ma swoje wady i zalety. To jedna z niewielu metod, która pozwala na docenienie cech ludzkich, potencjału czy możliwości wynikających z naturalnych predyspozycji pracownika.
• Przedstawienie zachowań skrajnych. Metoda ta również występuje w formie opisowej, polega jednak na przedstawieniu negatywnych i pozytywnych zachowań z punktu widzenia przedsiębiorstwa. Pozwala na zachowanie równowagi między pochwałą i krytyką, jednak - jak każda inna metoda opisowa - nie umożliwia ilościowej i jakościowej oceny samych wyników.
• Rankingi. To metoda, od której coraz częściej się odchodzi, jednak do niedawna funkcjonowała w bardzo wielu firmach. Zarówno rankingi grupowe, jak i ocenianie parami sprawia, że pracownicy mogą czuć się niedowartościowani oraz istnieje możliwość wystąpienia "wyścigu szczurów", co znacząco przekłada się na atmosferę w miejscu pracy.
• Metoda standaryzacyjna. Jest to system oceny, który porównuje wyniki i dokonania pracownika z podstawowymi standardami w firmie. Może odnosić się do wartości liczbowych (na przykład procentowe wykonanie planu sprzedażowego, udział sprzedaży usług czy towarów podstawowych i dodatkowych), jak i jakościowych - w przypadku zachowań, chęci rozwoju, prób utrzymania miłej atmosfery w miejscu pracy, zaangażowania. W tym drugim przypadku zwykle stosuje się skalę punktową (1-5, 1-10).

Od rodzaju oceny pracowników zależy bardzo wiele. Odpowiednio dobrana metoda może znacząco zwiększyć motywację i zaangażowanie zespołu, zły system ocen sprawi, że obie te cechy spadną. Najważniejszym elementem jest dobranie jej tak, by była sprawiedliwa, rzetelna i możliwie jak najbardziej motywująca dla wszystkich członków zespołu pracowniczego.