Pozaprawne formy ograniczenia własności w kontekście służebności przesyłu

Jednocześnie warto zwracać uwagę także na te orzeczenia, które zapadają przed Trybunałem Konstytucyjnym lub Sądem Najwyższym. Wiele sądów kieruje bowiem do tych instancji pytania, których wyjaśnienia stosują następnie sądy niższej instancji w swoich orzeczeniach.

Jedną z ważniejszych kwestii dyskusyjnych związanych ze służebnością przesyłu jest kwestia powstania jej w drodze zasiedzenia. Jak wskazuje bowiem Rzecznik Praw Obywatelskich z wciąż jeszcze obowiązującej, przynajmniej teoretycznie, Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej wynika fakt ochrony prawa własności.

 

Co za tym idzie fakt zasiedzenia musi być dla właściciela nieruchomości możliwe do przewidzenia i skutecznego przeciwdziałania. Tymczasem w wyniku zastosowanej przez Sąd Najwyższy wykładni doszło, w opinii Rzecznika Praw Obywatelskich, do tego że powstała niejako trzecia forma służebności. Trzeba bowiem jasno zaznaczyć, że polskie prawi nie dopuszcza czegoś takiego, jak wykładnia prawotwórcza, która następnie może jeszcze stanowić podstawę rozstrzygnięć.

Zgodnie z zapisem konstytucji zawartym w art. 31 ust. 3 wszelkie ograniczenia prawa własności mogą mieć miejsce tylko w drodze ustawy i wyłącznie w przypadkach, kiedy jest to Konieczne do ochrony środowiska, zdrowia lub praw innych osób.

Tym samym w sytuacji kiedy pojawia się jakakolwiek inna forma wpływająca na prawa obywateli jest w ocenie Rzecznika Praw Obywatelskich, po prostu niedopuszczalna.

Prowadzi to bowiem do poważnych konsekwencji przede wszystkim po stronie właścicieli nieruchomości, którzy stają w obliczu uprzywilejowanych przedsiębiorców. Innymi słowy pojawia się w ten sposób pozaustawowa forma powstawania służebności przesyłu, która skutecznie odbiera właścicielom nieruchomości prawo do swobodnego dysponowania swoją własnością.