Dariusz Rystał – Sędzia Sądu Apelacyjnego w Szczecinie, od wielu lat związany z branżą energetyczną, ekspert w zakresie szeroko rozumianego prawa energetycznego. Cywilista. Pan Sędzia posiada kilkunastoletnie doświadczenie zarówno w zakresie obowiązujących regulacji prawnych jak i ich praktycznego zastosowania. Prowadzi swoje zajęcia zawsze dostosowując stopień ich trudności do stopnia zaawansowania słuchaczy, inaczej prowadzi zajęcia dla osób z przygotowaniem prawniczym i bez takiego przygotowania, stara się być jak najbardziej elastyczny w stosunku do oczekiwań i potrzeb konkretnych grup swoich słuchaczy.

Do udziału w warsztatach zapraszamy: wszystkich uczestników zainteresowanych praktycznymi aspektami związanymi z tematem służebności przesyłu i zaszłości inwestycyjnych.

W szczególności departamenty:

• Inwestycji
• Rozwoju
• Przesyłu
• Zarządzania siecią i majątkiem
• Prawnego
• Administracji
• Nieruchomości

1. Wiadomości wprowadzające

2. Umiejętność ustalenia, czy w odniesieniu do konkretnego urządzenia sieciowego przedsiębiorstwo dysponuje jakimkolwiek tytułem prawnym

• istnienie tytułów umownych ( dobrowolnych ) oraz przymusowych
• odniesienie okresu zrealizowania inwestycji liniowej do roszczeń finansowych właścicieli gruntów

3. Różnorodność roszczeń związanych z posadowieniem urządzeń sieciowych na cudzych gruntach z punktu interesów przedsiębiorstwa i właścicieli nieruchomości

• kwestia dopuszczalności roszczeń związanych z urządzeniami na gruntach oddanych w użytkowanie wieczyste
• zasadniczy podział roszczeń na majątkowe i niemajątkowe
• roszczenia właścicieli gruntów, a bezpieczeństwo i stabilność ekonomiczna przedsiębiorstwa oraz niezawodność świadczonych przez niego usług sieciowych ( nieutrudniony dostęp do urządzeń)

4. Umiejętność właściwej kwalifikacji danego roszczenia zarówno przez właściciela gruntów jak i przedsiębiorstwo sieciowe

• prawidłowa ocena realności danego żądania
• możliwość rozstrzygnięcia sporu na drodze polubownej .
• dokumentacje przebiegu inwestycji, a dostęp do informacji publicznej przez właścicieli gruntów w aspekcie realnych spraw sądowych o zapłatę

5. Podstawy prowadzące do uznania finansowych roszczeń właścicieli nieruchomości w stosunku do przedsiębiorstwa sieciowego za bezzasadne.

• wskazanie i analiza poszczególnych takich sytuacji

6. Problematyka związana z wykazaniem prawa własności przedsiębiorstw sieciowych do konkretnych urządzeń sieciowych posadowionych na cudzych gruntach

• zachodzące zależności pomiędzy własnością urządzeń a techniką obrony każdej z grup właścicieli
• trudności związane z wykazaniem własności w zależności od dawności inwestycji sieciowej

7. Problematyka związana z przedawnieniem roszczeń majątkowych w świetle interesów przedsiębiorstwa i właściciela gruntu

• konsekwencje dla każdego z właścicieli związane z realnością przyjęcia przedawnienia roszczenia o ustanowienie służebności przesyłu i techniki zapobiegania temu
• złożoność kwestii przedawnienia roszczenia o wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z nieruchomości
• przedawnienie roszczeń odszkodowawczych

8. Legitymacja czynna umożliwiająca dochodzenie roszczeń przez:

• właściciela gruntu (technika wykazywania przez niego swoich uprawnień)
• czy istnieje możliwość cesji i dziedziczenia wierzytelności związanej z posadowieniem urządzeń na cudzym gruncie
• istota wykazania przez przedsiębiorstwo sieciowe tytułu własności do posadowionego urządzenia

9. Równoważenie interesów pomiędzy właścicielem urządzeń i gruntu podczas prowadzonych negocjacji

• negocjacje a mediacje
• konsekwencje prowadzenia negocjacji w formie ustnej oraz pisemnej
• termin do zajęcia stanowiska co do żądań finansowych właścicieli nieruchomości
• proponowana procedura prowadzenia negocjacji i jej prawidłowego dokumentowania
• prawidłowe oznaczenie płaszczyzny podmiotowej i przedmiotowej prowadzonych negocjacji ( etapu postępowania przedsądowego)

10. Dobrowolne oraz przymusowe ustalanie wysokości wynagrodzenia (odszkodowania) z tytułu posadowienia urządzeń na cudzym gruncie (rzeczywiste aspekty)

• sposoby jego ustalania stosowane przez przedsiębiorstwo i właściciela gruntu
• umiejętność równoważenia interesów obu stron
• ustalanie wysokości wynagrodzenia przez rzeczoznawców majątkowych (biegłych sądowych)
• przedstawienie i analiza najnowszych aktów, na których opierają się rzeczoznawcy przy szacowaniu wysokości wynagrodzenia (ustawa, rozporządzenie wykonawcze, standardy zawodowe)
• praktyczne aspekty ustalania rzeczywistego znaczenia pojęcia „odpowiedniego wynagrodzenia (odszkodowania)”
• elementy operatu szacunkowego, które wymagają szczególnej uwagi właścicieli urządzeń oraz gruntu
• problematyka związana z brakiem ustawowej regulacji stosowanych w obrocie pojęć pasów: eksploatacyjnych ((technologicznych), służebności przesyłu, negatywnego oddziaływania oraz stref ochronnych, kontrolowanych
• sposoby obliczania powierzchni poszczególnych pasów i ich wpływ na wysokość wynagrodzenia
• technika postępowania w przypadku istotnej różnicy pomiędzy operatami szacunkowymi sporządzanymi na zlecenie przedsiębiorstwa i właściciela nieruchomości w zakresie wysokości wynagrodzenia

11. Najnowsze sposoby interpretacji możliwości zasiedzenia służebności przesyłu

• problematyka dopuszczalności zasiedzenia na prawie użytkowania wieczystego
• możliwość zasiedzenia służebności na gruntach państwowych
• techniki doliczania okresów posiadania poprzedników prawnych przedsiębiorstw sieciowych
• od kiedy faktycznie liczy się bieg zasiedzenia
• niejednoznaczność pojęcia widoczności na gruncie urządzeń sieciowych

12. Sytuacje w których nie jest dopuszczalne zasiedzenie służebności przesyłu

• wszechstronna analiza poszczególnych przypadków

13. Praktyczna analiza problematyki zasiedzenia służebności

• problematyka przedawnienia roszczenia o ustanowienie służebności przesyłu (najnowsze poglądy i stanowiska), jakie zachowania właściciela gruntu uniemożliwiają zasiedzenie przez przedsiębiorstwo
• dochodzenie zasiedzenia służebności przesyłu a zasiedzenie służebności gruntowej (kiedy zaczyna się i kończy bieg terminu zasiedzenia), problematyka związana z obowiązkiem i trudnością we wskazaniu nieruchomości władnącej
• wybór optymalnej ścieżki dochodzenia zasiedzenia służebności przez przedsiębiorstwo sieciowe
• techniki i konsekwencje podniesienia zarzutu zasiedzenia służebności w postępowaniu o zapłatę wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z gruntu
• konsekwencje zasiedzenia służebności dla roszczeń finansowych właścicieli gruntów, zwłaszcza w aspekcie żądania wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z gruntu i odszkodowanie
• właściwe rozwiązanie kwestii istnienia dobrej i złej wiary oraz na kim faktycznie ciąży obowiązek wykazania tego
• analiza możliwych technik wykazania przez przedsiębiorstwo sieciowe dobrej wiary (skutecznego powoływania się na nią)- obrony przed zarzutami złej wiary
• zwrócenie uwagi na różne określenia długości terminu związane z dobrą i złą wiarą w zależności od daty zasiedzenia służebności od kiedy prawidłowo należy liczyć początek biegu terminu zasiedzenia
• sposoby interpretacji pojęcia urządzenia „ widoczne na gruncie”
• umiejętność zaliczania ( a zwłaszcza wykazywania) do swojego okresu posiadania również okresu posiadania służebności przez poprzednika (w tym przedsiębiorstwo państwowe)
• techniki obliczania okresy niezbędnego do uzyskania zasiedzenia
• trudności w zasiadywaniu służebności na nieruchomościach państwowych (w tym należących do Lasów Państwowych)
• wpływ modernizacji linii ( w aspekcie materiałowym i przebiegu w terenie ) w okresie zasiadywania służebności na możliwość jej zasiedzenia

14. Praktyczne aspekty realizowania roszczenia z tytułu wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z cudzego gruntu

• właściwe zrozumienie istoty żądania wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z gruntu pod urządzeniami sieciowymi (analiza przypadków z punktu widzenia interesów przedsiębiorstwa sieciowego i właściciela gruntu)
• kwestie mające zasadniczy wpływ na ustalenie wysokości wynagrodzenia
• możliwość kolejnego dochodzenia roszczenia z tej samej nieruchomości w odniesieniu do tych samych urządzeń
• wynagrodzenie a odszkodowanie (zasadnicze różnice)
• wpływ uzyskania zasiedzenia służebności przez przedsiębiorstwo sieciowe na roszczenia właściciela gruntu o zapłatę

15. Problematyka eksmisji z nieruchomości – rozebrania posadowionych urządzeń energetycznych oraz żądań nakazania przebudowy sieci w granicach działki

16. Analiza najnowszego orzecznictwa Sądu Najwyższego i sądów powszechnych pod kątem zgłaszanych roszczeń