Mistrzostwo osobiste

„Ja” w przywództwie

Coraz więcej przywódców łączy pomyślne rezultaty w pracy z własnym poziomem „Mistrzostwa osobistego” – umiejętności słuchania siebie samych i świadomości wpływu ich wzorców myślenia, odczuwania i zachowania na ludzi i sytuacje, które ich otaczają oraz na rezultaty, które otrzymują.

Mistrzostwo Osobiste obraca się wokół idei, że przywództwo zaczyna się od Ciebie samego – nieważne, na którym poziomie przywództwa jesteś, najważniejszy czynnik, od którego należy zacząć, znajduje się w Tobie.

Sfera Mistrzostwa Osobistego jest w dużym stopniu wewnętrzna. Jak wielokrotnie zwracamy uwagę w naszych ośrodkach szkoleniowych: ”Zanim zostaniesz przywódcą zespołu, musisz zostać przywódcą siebie samego”.

Czym jest Mistrzostwo Osobiste?

Mistrzostwo Osobiste jest jedną z 5 Dyscyplin uczenia się, rozpowszechnionych przez Petera Senge, prekursora teorii organizacji uczącej się, w jego przełomowym dziele ”Piąta Dyscyplina”, opublikowanym w 1990.

To być może najtrudniejsza do osiągnięcia Dyscyplina. Chodzi w niej przede wszystkim o „samoświadomość” – pracę nad własnym wnętrzem i obserwację wpływu własnych wzorców myślenia, odczuwania i zachowania na osoby i sytuacje otaczające nas oraz rezultaty, które otrzymujemy w relacjach z nimi.

To „dyscyplina rozwoju osobistego i uczenia się” jak mówi Senge, choć wiąże się z czymś więcej niż tylko nabywaniem nowych umiejętności. Mistrzostwo osobiste stawia na pierwszym planie własny cel i wizję – zaczyna się od wyjaśnienia, co tak naprawdę jest dla nas najważniejsze. Chodzi w nim o stworzenie wizji pożądanej przyszłości i dążenie do niej.

Mistrzostwo osobiste łączy się również z ideami takimi jak osobiste kompetencje, inteligencja emocjonalna i samoświadomość. Chodzi w niej o wejrzenie w głąb siebie, gdzie rozpoczyna się praca nad przywództwem. Mistrzostwo Osobiste łączy się, jak mówi Senge, z „poświęceniem się prawdzie – nieustającej chęci do odkrywania, w jaki sposób sami się ograniczamy i oszukujemy”.

„Mistrzostwo osobiste to dyscyplina, w której należy nieustannie precyzować i pogłębiać swoją wizję osobistą, koncentrować swoją energię, rozwijać swoją cierpliwość i patrzeć na rzeczywistość w sposób obiektywny. Osoby o wysokim poziomie mistrzostwa osobistego są w stanie nieprzerwanie realizować najważniejsze dla nich cele”.

Peter Senge, Piąta Dyscyplina.

7 dróg do Mistrzostwa Osobistego

W naszych ośrodkach szkoleniowych określiliśmy 7 dróg, które pozwalają osiągnąć Mistrzostwo Osobiste.

Pierwsze trzy – cel, wizja i wartości – tworzą rdzeń:

• Wizja Osobista: Wielu liderów posiada cele, lecz nie wszyscy posiadają realistyczne poczucie wizji osobistej: umiejętności wyobrażenia sobie siebie samego jako najlepszego lidera, jakim można się stać oraz pracy w skupieniu, zbliżającej do tego celu, a także determinacji i dbałości o szczegóły. Wizja osobista dostarcza energii do wprowadzania zmian. Jest jak punkt na horyzoncie, który przewodzi ścieżce. Bez niego błądziłbyś bez celu.
• Cel Osobisty: wyprzedza Wizję Osobistą w wielu aspektach. Wszyscy pragniemy, aby nasze życie miało sens. Chcemy, aby miało ono wartość, znaczenie, chcemy wiedzieć, jakie mamy dary, talenty i zasługi i dlaczego robimy to, co robimy.
• Wartości osobiste: które są dla nas najważniejsze, stanowią podstawę wizji osobistej. Przywódcy, którzy praktykują Mistrzostwo Osobiste, są prowadzeni przez określony zbiór wartości we wszystkich dziedzinach swojego życia. Jasno określone wartości, których starasz się trzymać – i które zmieniasz, jeśli nie są odpowiednie – są podstawą takich cech, jak uczciwość i autentyczność.
  
  

Pozostałe cztery drogi mogą być określone jako narzędzia do rozwijania umiejętności, pozwalające zrozumieć swój cel i wizję osobistą oraz żyć zgodnie z własnymi wartościami.

• Własna Linia Prosta to ułożenie, w którym nasza wizja osobista, cel i wartości oraz zachowania są ze sobą zgodne. Kiedy te czynniki są do siebie dopasowane, wyzwolona zostaje duża ilość pozytywnej mocy oraz energii. Wtedy możemy znaleźć w sobie kreatywną umiejętność przekształcenia oraz odnowienia samych siebie. Przywódcy, który nie mają kontaktu z tymi umiejętnościami, często uciekają się do rozwiązań, które stwarzają konflikty wewnętrzne; ograniczają swoją moc czy potencjał, co prowadzi do niepożądanych zachowań.
• Postrzeganie Osobiste to bycie świadomym własnych tendencji postrzegania – układów odniesienia, których używamy w ocenie innych osób, wydarzeń i sytuacji. Chodzi w nim również o nasze „poczucie własnej odrębności”, „świadomość własnej tożsamości”, która jest źródłem naszego poczucia własnej wartości i stopień, w jakim uczymy się na trafnie siebie postrzegać.
  
  

Gdy koncentrujemy się na świecie zewnętrznym, pojawia się kolejne pytanie: „Czy to, jak widzę siebie i to, co popieram, jest widziane przez innych tak samo, jak przeze mnie?”.

Powyższe pytanie wiążę się z tym, jak trafnie liderzy oceniają samych siebie, co sprowadza się również do tego, jak widzą innych ludzi, wydarzenia i sytuacje. Nasz sposób postrzegania wpływa na nasz sposób bycia, co łączy się ze samoświadomością.

• Samoświadomość to stopień, w jakim znasz (lub chcesz poznać) samego siebie – co sprawia, że jesteś taki, a nie inny, twoje potrzeby, zapał, pragnienia i preferencje. To umiejętność wycofania się do roli obserwatora samego siebie: swoich schematów myślenia, odczuwania i zachowania; obserwacja tego, jak wpływają one na innych ludzi i twoje interakcje z nimi; wzmacnianie tych, którzy przynoszą Ci pozytywne efekty i praca nad tymi, którzy tego nie robią.
  
  

To, z czego nie zdajemy sobie sprawy, często nas kontroluje. Bez znajomości samych siebie, przywódcy nie mogą pomóc zespołom rozwinąć umiejętności lepszej pracy i myślenia w grupie, zaszczepić w nich poczucia celu czy zbudować pozytywnej atmosfery. Nie zdają sobie również sprawy z własnych schematów, kształtujących ich myśli, emocje, zachowania i podejście do trudnych zadań. Zrzucają winę na innych i rzadko zwracają uwagę na ich wkład.

• Zmiana Osobista to powszechna, kreatywna umiejętność przekształcania się, odnawiania i doskonalenia w celu zharmonizowania się z naszą wizją osobistą, wartościami i celem. Umiejętność tworzenia mostów między nieuniknionymi przerwami, znajdującymi się między wizją osobistą i rzeczywistością, jest elementem kluczowym dla Mistrzostwa Osobistego.

Kwestia uważności

Poza tym, że skłania nas do bycia bardziej świadomym tego, jak myślimy, czujemy i zachowujemy się w stosunku do świata, który nas otacza, Mistrzostwo Osobiste łączy się także z cechą, zwaną „uważnością” – umiejętnością postrzegania, w jaki sposób nasze myśli i uczucia wpływają na naszą rzeczywistość i jak przyczyniamy się do sytuacji, które nas otaczają.

Uważność definiujemy jako całkowitą otwartość na to, co dzieje się w naszym środku (mentalnie, emocjonalnie i fizycznie) i odniesienie tego do naszej sfery zewnętrznej, z uwzględnieniem wpływu naszego stanu wewnętrznego na wszystko, co dzieje się wokół (na zewnątrz) nas.

Pierwszy krok do uporania się z kryzysem, właściwego przeanalizowania sytuacji i poradzenia sobie w trudnej dyskusji jest zdecydowanie mentalny. Dzięki uważności możemy ćwiczyć samokontrolę i dokonywać lepszych wyborów.

Mistrzostwo Osobiste w praktyce

Przywódcy, którzy praktykują dyscyplinę Mistrzostwa Osobistego, używają go jako osobistego rozwiązania, nadającego znaczenia temu, co dzieje się wokół nich.

Mistrzostwo Osobiste to:

• Sposób na umiejscowienie sytuacji zawodowych z szerszym kontekście i zachowanie perspektywy
• Podstawa, na której można budować wizje zespołu, jego ogólne wartości i uzgodnione priorytety
• Źródło energii, motywacji, zaangażowania, konsekwentności, przekonania, spójności oraz zintegrowania
• Podstawa do podejmowania codziennych decyzji, a także ważniejszych, życiowych decyzji
• Zapewnianie poczucia ukierunkowania, które łączy liderów z ich celem i zapobiega oddalaniu się od tego, co najważniejsze
• Mechanizm pomagający w określeniu priorytetów, zmniejszenie presji i poczucia „pułapki aktywności”, którą odczuwa wielu z nas oraz możliwość oceny, w jakim stopniu osobiście jesteśmy skuteczni w dążeniu do celu.
  
  

Jak w takim razie wygląda przywódca, posiadający wysoki poziom mistrzostwa osobistego?

Poniżej prezentujemy kilka cech takich przywódców:

• Są zaangażowani w tworzenie i wprowadzanie w życie wizji osobistej. Mogą dokładnie ocenić przepaść między tą wizją i rzeczywistością, co pozwala im posuwać się do przodu.
• Są świadomi, obecni i praktykują regularnie samo-refleksję. Rozumieją swoje uczucia, zachowania, modele myślenia i potrafią sami sobą zarządzać.
• Rozwijają „myślenie krytyczne” i zmieniają schematy myślenia w celu osiągnięcia wyższych poziomów samoświadomości.
• Ustanawiają jasne wartości i zasady, które odnoszą się do wszystkich aspektów ich życia i wykorzystują je do podejmowania decyzji i przyjmowania kierunków w swojej pracy.
• Mają szczególne poczucie wizji, która jest nie tylko celem, ale powołaniem.
• Potrafią wycofać się z sytuacji, spojrzeć na nią z różnych stron i zauważyć wiele różnych związków.
• Są ciekawi, dociekliwi i przypisują wysoką wartość nauce, która jest środkiem do stwarzania zmian, a także ważnym elementem kultury.
• Stale poszukują informacji zwrotnych na temat tego, jak odbierają ich inni, potrafią trafnie ocenić siebie samych i są otwarci na zmiany.
• Wspierają ambitne i dominujące sposoby myślenia i sprawnie rozpoznają modele myślenia.
• Działają jak „systemy myślące” – potrafią spojrzeć na coś z szerszej perspektywy, dostrzec subtelne związki oraz ich własny wkład jako część większego systemu.
  
  

Szkolenie z Mistrzostwa Osobistego

Wprowadzanie Mistrzostwa Osobistego do swojej wizji przywódczej oznacza rozwijanie nowych umiejętności personalnych, narzędzi oraz możliwości, które mogą wzmocnić, zmienić i przekształcić nas samych tak, abyśmy byli zgodni z naszą wizją osobistą najlepszego lidera, jakim możemy się stać.

Szkolenie z Mistrzostwa Osobistego związane jest przede wszystkim z samo-refleksją. Wizja osobista to początek. Wyobrażenie sobie, jakim liderem chcielibyśmy być, jakiego rezultatu oczekujemy najbardziej i jak wcielić nasze aspiracje przywódcze w życie.

Następnym krokiem jest Samoświadomość. Jej podstawą jest właściwe spojrzenie na siebie samego. To znaczy:

• Postawienie sobie wyzwania bycia szczerym w sprawie tego, kim naprawdę jesteśmy. To konfrontuje nas z pytaniem, ile tak naprawdę chcemy wiedzieć o nas samych i jak poradzić sobie z aspektami, które są dla nas najbardziej niekomfortowe.
• Samo-ujawnienie – najpierw bycie szczerym z samym sobą, a potem z innymi oraz mówienie im, jak się ze sobą czujemy.
  
  

Ocena wymaga informacji zwrotnej, ponieważ to, jak siebie widzimy, jest tylko jedną częścią rzeczywistości. Drugą część tworzy to, jak jesteśmy odbierani przez innych. Jedna z najtrudniejszych rzeczy w samoświadomości to spojrzenie na siebie oczami innych.

To znaczy:

• Bycie otwartym na zmiany poprzez zabieganie o informacje zwrotne od innych, mówienie na głos o swoich słabościach i stawianie czoła barierom, które blokują samoświadomość.
• Bycie bardziej świadomym swojego własnego zachowania i tego, jak odbiera je nasz zespół oraz radzenie sobie z otrzymanym feedbackiem na temat naszego zachowania bez uruchamiana mechanizmów obronnych.
• Wybory i zmiany w zachowaniu: Bycie bardziej samoświadomym naszego własnego zachowania i tego, jak wpływa ono na innych oraz pozostawanie otwartym na trudne informacje zwrotne pozwala przywódcom na podejmowanie świadomych decyzji w sprawie tego, kiedy zachowywać się inaczej i jak. To oznacza przyjęcie zasady wyboru i podejmowanie wyborów bez wymówek.
• Pozytywne działanie: Tłumaczenie wizji osobistej i naszego zachowania – zamiana wyborów na pozytywne działanie. Oznacza to bycie przygotowanym na próbowanie nowych sposobów i zmienianie wadliwych schematów myślenia, odczuwania i zachowania, które blokują nas na drodze do zostania lepszymi przywódcami. To nieustanny proces.
  
  

Szukasz nowości z obszaru HR, szkoleń czy team building'u?
Polub nas i otrzymuj informacje na bieżąco!